به گزارش «پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت» قشر مغز، بزرگترین قسمت تشکیل دهنده مغز است که از دو نیمکره راست و چپ تشکیل شده است. نیم کرهها مسئول فعالیتهای اختصاصی مانند تکلم، تفکر، شنیدن، بینایی، محاسبات، درک فضایی اشیا، عواطف و احساسات، شناخت و … هستند.
ساقه مغز شامل مغز میانی، پل و بصل النخاع است که انجام اکثر اعمال خاص کنترلی بدن مانند کنترل تنفس، کنترل دستگاه قلب و عروق، کنترل اعمال گوارشی، تعادل و … را برعهده دارد. در واقع ساقه مغز دستورها و پیامهای هدایت بدن را که از قشر مغز میآید به سراسر بدن گسیل میدهد. اگر به هر دلیلی سلولهای مغز و ساقه مغز تخریب شوند و تمامی فعالیتهای مغزی و ساقه مغزی بهطور همزمان و غیرقابل برگشت قطع شوند، فرد دچار مرگ مغزی میشود.
سابقه تشخیص چنین پدیدهای به بیش از ۱۰۰ سال پیش برمیگردد، اگرچه ارائه تعریف جامع و کامل از مرگ مغزی تا دهه ۸۰ میلادی طول کشید. «هورسلی» از جمله اولین پزشکانی بود که بیش از ۱۰۰ سال پیش متوجه وجود بیمارانی شد که قلبشان پس از ایست تنفسی تا مدت زمانی به ضربان خود ادامه میداد و پزشکان میتوانستند با وسایل اولیه خود به تنفس این بیماران کمک کنند.
براساس آنچه علم پزشکی فعلی بیان می دارد، فرد مبتلا به مرگ مغزی، شخصی است که بهعلت آسیب گسترده به مغز، قادر به ایجاد ارتباط با محیط پیرامونش نیست، نمیتواند صحبت کند، نمیبیند و به تحریکات دردناک پاسخ نمیدهد، چنین فردی قادر به تنفس خودبهخودی هم نیست.
به بیان دیگر، مرگ مغزی عبارت است از قطع غیرقابلبرگشت کلیه فعالیتهای مغزی کورتیکال (قشر مغز)، ساب کورتیکال (لایه زیر قشر مغز) و ساقه مغزی به طور کامل. فرد مبتلا به مرگ مغزی با وجود آنکه ضربان قلب دارد، هیچ موج مغزی قابل ثبتی ندارد، ضربان قلب وی به کمک دستگاه تنفس مصنوعی و اقدامات نگهدارنده ادامه مییابد تا اعضای اهدایی جهت پیوند در شرایط مطلوب حفظ شوند.
تشخیص مرگ مغزی بر اساس ضوابط موجود و توسط سه پزشک متشکل از یک متخصص داخلی اعصاب یا جراحی مغز و اعصاب و دو متخصص از رشته های بیهوشی یا داخلی صورت میگیرد. بر این اساس، کلیه بیمارستانهای کشور موظفند بیماران دارای سطح هوشیاری کمتر از ۶ (از ۱۵) و بیماران مشکوک به مرگ مغزی را به واحدهای اهدای عضو گزارش دهند. پس از مشخص شدن مرگ مغزی، فرایند برداشت ارگان و نسوج، در صورت وصیت بیمار یا موافقت ولی میت انجام خواهد شد.
بنابراین باتوجه به اهمیت این موضوع در علم پزشکی، در سال ۱۳۷۹ قانون «پیوند اعضای بیماران فوت شده و یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. با گذشت دوسال یعنی در سال ۱۳۸۱ آیین نامه اجرایی این قانون به پیشنهاد وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در هیئت دولت، مطرح و به تصویب رسید.
اینک وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به استناد تبصره (۳) ماده واحده قانون فوق و با هماهنگی با دستگاههای مقرر در تبصره یادشده، پیش نویس اصلاحی آییننامه اجرایی قانون مذکور را تدوین و به هیئت دولت ارائه نموده است.
گفتنی است این آیین نامه پیشنهادی مراحل بررسی خود را در کمیسیون لوایح هیئت دولت طی می کند.
انتهای پیام/